SBRT / Stereotaktik Vücut Radyoterapi
Stereotaktik Vücut Radyoterapisi Nedir?
SBRT, yüksek derecede anatomik hedefleme doğruluğunu ve tekrarlanabilirliğini yüksek dozlarda son derece hassas, harici olarak üretilen iyonlaştırıcı radyasyonla birleştiren bir radyasyon tedavisi yöntemidir. Stereotaktik vücut radyoterapisi (SBRT), lokalize tümör lezyonlarının tedavisinde kullanılan, özel donanımlı lineer hızlandırıcılar, modern immobilizasyon cihazları ve özel, ileri teknikler olarak kabul edilen görüntüleme yöntemleri kullanılarak az sayıda fraksiyona yüksek dozda radyasyon uygulanmasından oluşur. SBRT çok iyi tolere edilen, invazif olmayan, kısa süreli, hastaneye yatmayı veya herhangi bir karmaşık hazırlığı gerektirmeyen bir tedavidir. SBRT'nin terapötik amacı, hedef(ler) üzerindeki hücre öldürücü etkiyi en üst düzeye çıkarırken, bitişik normal dokularda radyasyona bağlı hasarı en aza indirmektir. Doz kısıtlamaları aşılmadığı takdirde ışınlanan hacmin çevresindeki doku ve organlara zarar verme riski minimuma indirilir. SBRT'nin prensibi, ışınlanmış dokuda nekroza neden olan ablatif radyasyon dozlarının uygulanmasıdır.
Klinik Endikasyonları
SBRT, akciğer, karaciğer, böbrek, adrenal bez, pankreas, kemik ve prostatın primer malign tümörleri ile omurga ve omuriliğin primer malign ve benign tümörleri için endikasyona sahiptir.
Erken Evre Akciğer Kanseri: Özellikle cerrahi için uygun olmayan erken evre küçük hücreli olmayan akciğer kanserlerinde kullanılır. SBRT, cerrahinin alternatifi olarak kabul edilir ve yüksek tedavi başarısı oranlarına sahiptir.
Karaciğer Tümörleri: Karaciğer metastazları veya primer karaciğer kanseri (hepatosellüler karsinom) olan hastalarda, SBRT, cerrahiye alternatif olarak veya diğer tedavilerle kombinasyon halinde kullanılabilir.
Pankreas Kanseri: SBRT, lokal olarak ileri evre pankreas kanseri tedavisinde kullanılır, özellikle tümör cerrahi olarak çıkarılamadığında veya hasta cerrahi için uygun olmadığında.
Prostat Kanseri: Düşük ve orta riskli prostat kanserinde, SBRT, standart radyoterapiye alternatif olarak kullanılabilir. Kısa tedavi süresi ve düşük yan etki profili ile dikkat çeker.
Spinal Metastazlar: Omurga metastazlarının tedavisinde, ağrının kontrol altına alınması ve omurga stabilizasyonunun sağlanması amacıyla kullanılır.
Böbrek Tümörleri: Küçük böbrek tümörlerinde veya cerrahi riskin yüksek olduğu hastalarda, SBRT, cerrahiye alternatif bir tedavi yöntemi olarak kullanılır.
Yumuşak Doku Tümörleri: Yumuşak doku sarkomları gibi nadir görülen tümörlerde SBRT, cerrahi sonrası veya cerrahinin mümkün olmadığı durumlarda uygulanabilir.
Her hasta için uygunluğu, multidisipliner bir ekip tarafından dikkatlice değerlendirilmelidir.
Kaynakça
- American Society for Radiation Oncology (ASTRO). "Stereotactic Radiosurgery (SRS)." ASTRO.
- National Cancer Institute. "Stereotactic Radiosurgery and Stereotactic Body Radiotherapy." NCI.
- Mayo Clinic. "Stereotactic Radiosurgery." Mayo Clinic.